जागतिक संघटना आणि मुख्यालय MCQ Quiz in मराठी - Objective Question with Answer for World Organisations and Headquarters - मोफत PDF डाउनलोड करा
Last updated on Jun 3, 2025
पाईये जागतिक संघटना आणि मुख्यालय उत्तरे आणि तपशीलवार उपायांसह एकाधिक निवड प्रश्न (MCQ क्विझ). हे मोफत डाउनलोड करा जागतिक संघटना आणि मुख्यालय एमसीक्यू क्विझ पीडीएफ आणि बँकिंग, एसएससी, रेल्वे, यूपीएससी, स्टेट पीएससी यासारख्या तुमच्या आगामी परीक्षांची तयारी करा.
Latest World Organisations and Headquarters MCQ Objective Questions
जागतिक संघटना आणि मुख्यालय Question 1:
पेट्रोलियम निर्यातदार देशांची संघटना (OPEC) ची स्थापना ___________ मध्ये झाली होती.
Answer (Detailed Solution Below)
Option 1 : बगदाद परिषद
World Organisations and Headquarters Question 1 Detailed Solution
बगदाद परिषद हे योग्य उत्तर आहे.
Key Points
- पेट्रोलियम निर्यातदार देशांची संघटना (OPEC) ची स्थापना सप्टेंबर 1960 मध्ये इराकमधील बगदाद येथे झालेल्या बगदाद परिषदेत झाली होती.
- OPEC च्या संस्थापक सदस्यांमध्ये इराण, इराक, कुवेत, सौदी अरेबिया आणि व्हेनेझुएला यांचा समावेश आहे.
- जागतिक स्तरावर पेट्रोलियम उत्पादक आणि ग्राहकांसाठी वाजवी आणि स्थिर किमती सुनिश्चित करण्यासाठी सदस्य देशांमध्ये पेट्रोलियम धोरणांचे समन्वय आणि एकीकरण करणे हे OPEC चे प्राथमिक उद्दिष्ट आहे.
- बगदाद परिषदेने मोठ्या बहुराष्ट्रीय तेल कंपन्यांविरुद्ध ("सेव्हन सिस्टर्स") तेल उत्पादक राष्ट्रांच्या हिताचे रक्षण करण्यासाठी OPEC च्या प्रयत्नांची सुरुवात केली होती.
- OPEC मध्ये सध्या एकूण 13 सदस्य देश आहेत, ज्यांचे मुख्यालय ऑस्ट्रियातील व्हिएन्ना येथे आहे.
Additional Information
- OPEC चा प्रभाव:
- सदस्य देशांमधील उत्पादन पातळी व्यवस्थापित करून जागतिक तेलाच्या किमतींवर प्रभाव पाडण्यात OPEC ची महत्त्वपूर्ण भूमिका आहे.
- तेल बाजारपेठा स्थिर करणे आणि तेल निर्यातदार देशांच्या अर्थव्यवस्थांचे संरक्षण करणे हे याचे उद्दिष्ट आहे.
- उत्पादन कोट्याबाबत OPEC चे निर्णय अनेकदा जागतिक अर्थव्यवस्था आणि ऊर्जा बाजारपेठांवर परिणाम करतात.
- संस्थापक सदस्य:
- इराण, इराक, कुवेत, सौदी अरेबिया आणि व्हेनेझुएला हे OPEC चे मूळ सदस्य आहेत.
- या राष्ट्रांना त्यांच्या पेट्रोलियम संसाधनांवर अधिक नियंत्रण मिळवण्याच्या गरजेने प्रेरित केले होते.
- OPEC चे मुख्यालय:
- OPEC चे मुख्यालय ऑस्ट्रियातील व्हिएन्ना येथे आहे.
- हे मुख्यालय सदस्य राष्ट्रांमध्ये समन्वय साधण्यास मदत करते आणि तेल धोरण व उत्पादन यावर चर्चा करण्यासाठी नियमित बैठका आयोजित करते.
- सेव्हन सिस्टर्स:
- "सेव्हन सिस्टर्स" म्हणजे OPEC च्या स्थापनेपूर्वी जागतिक तेल उद्योगात वर्चस्व गाजवणाऱ्या सात प्रमुख बहुराष्ट्रीय तेल कंपन्यांचा उल्लेख होय.
- या कंपन्यांच्या प्रभावाचा प्रतिकार करण्यासाठी आणि तेल निर्यातदार राष्ट्रांसाठी योग्य अटी सुरक्षित करण्यासाठी अंशतः OPEC ची स्थापना करण्यात आली होती.
- विद्यमान सदस्यत्व:
- OPEC मध्ये सध्या एकूण 13 सदस्य देश आहेत, ज्यात प्रामुख्याने मध्य पूर्व आफ्रिका आणि दक्षिण अमेरिकेतील देशांचा समावेश आहे.
- सदस्य राष्ट्रे तेल उत्पादन व्यवस्थापित करण्यासाठी आणि किमती स्थिर करण्यासाठी एकत्रितपणे काम करतात.
जागतिक संघटना आणि मुख्यालय Question 2:
UNESCO चे पूर्ण रूप काय आहे?
Answer (Detailed Solution Below)
Option 2 : युनायटेड नेशन्स एज्युकेशनल, सायंटिफिक अँड कल्चरल ऑर्गनायझेशन
World Organisations and Headquarters Question 2 Detailed Solution
बरोबर उत्तर युनायटेड नेशन्स एज्युकेशनल, सायंटिफिक अँड कल्चरल ऑर्गनायझेशन आहे.
Key Points
- UNESCO चा अर्थ युनायटेड नेशन्स एज्युकेशनल, सायंटिफिक अँड कल्चरल ऑर्गनायझेशन आहे.
- ही संस्था 16 नोव्हेंबर 1945 रोजी संयुक्त राष्ट्रांची एक विशेष संस्था म्हणून स्थापन झाली.
- युनेस्कोचे ध्येय शिक्षण, विज्ञान आणि संस्कृतीतील आंतरराष्ट्रीय सहकार्याद्वारे जागतिक शांती आणि सुरक्षा वाढवणे आहे.
- या संस्थेत 193 सदस्य राष्ट्रे आणि 11 सहयोगी सदस्य आहेत, ज्यामुळे ती जागतिक पातळीवर ओळखली जाते.
- पॅरिस, फ्रान्स येथे मुख्यालय असलेले UNESCO पाच प्रमुख कार्यक्रमांद्वारे आपले उद्दिष्टे साध्य करते: शिक्षण, नैसर्गिक विज्ञान, सामाजिक/मानवी विज्ञान, संस्कृती आणि संवाद/माहिती.
Additional Information
- जागतिक वारसा स्थळे:
- UNESCO जगभरातील सांस्कृतिक आणि नैसर्गिक वारशाची ओळख, संरक्षण आणि संवर्धन करण्याचा प्रयत्न करणाऱ्या जागतिक वारसा स्थळे कार्यक्रमासाठी ओळखले जाते.
- 2023 पर्यंत, युनेस्कोने 1,150 पेक्षा जास्त जागतिक वारसा स्थळे यादीत समाविष्ट केली आहेत.
- सर्वांसाठी शिक्षण (EFA):
- UNESCO ने सर्वांसाठी शिक्षण चळवळ सुरू केली, ज्याचा उद्देश 2015 पर्यंत सर्व मुले, तरुण आणि प्रौढांच्या शैक्षणिक गरजा पूर्ण करणे आहे.
- या उपक्रमात सहा उद्दिष्टे आहेत, ज्यात बालपणीच्या देखभालीचा विस्तार, मोफत आणि अनिवार्य प्राथमिक शिक्षण आणि आजीवन शिकण्याच्या संधी यांचा समावेश आहे.
- मनुष्य आणि जीवावरण (MAB) कार्यक्रम:
- UNESCO चा MAB कार्यक्रम लोक आणि त्यांचे वातावरण यांच्यातील संबंध वाढविण्यासाठी वैज्ञानिक आधार स्थापित करणे हा आहे.
- तो जीवावरण आरक्षित क्षेत्राच्या जाळ्याच्या माध्यमातून शाश्वत विकासाला प्रोत्साहन देते.
- UNESCO चेअर्स आणि UNITWIN नेटवर्क:
- UNESCO चेअर्स आणि UNITWIN नेटवर्क ज्ञान देवाणघेवाण आणि सहयोगात्मक कार्याद्वारे संस्थात्मक क्षमता वाढविण्यासाठी आंतरराष्ट्रीय आंतर-विद्यापीठ सहकार्य आणि नेटवर्किंगला प्रोत्साहन देतात.
- ते शिक्षण, नैसर्गिक विज्ञान, सामाजिक/मानवी विज्ञान, संस्कृती आणि संवाद/माहिती यासारख्या क्षेत्रांवर लक्ष केंद्रित करतात.
जागतिक संघटना आणि मुख्यालय Question 3:
संयुक्त राष्ट्र व्यापार व विकास परिषदेसंदर्भात (UNCTAD) खालील विधाने विचारात घ्या:
1. UNCTAD ही एक स्थायी आंतरसरकारी संस्था आहे, जी 1964 मध्ये संयुक्त राष्ट्रांच्या सर्वसाधारण सभेद्वारे स्थापन करण्यात आली होती.
2. UNCTAD मध्ये चर्चा करण्यात आलेले जागतिक व्यापार प्राधान्य प्रणाली (GSTP), प्राधान्यपूर्ण शुल्क कमी करून दक्षिण-दक्षिण व्यापार वाढवण्याचा उद्देश ठेवते.
वरीलपैकी कोणते/कोणती विधान/विधाने योग्य आहे/आहेत?
Answer (Detailed Solution Below)
Option 3 :
1 आणि 2 दोन्ही
World Organisations and Headquarters Question 3 Detailed Solution
पर्याय 3 योग्य आहे.
In News
- वाढत्या व्यापार अनिश्चिततेदरम्यान आर्थिक विखंडन रोखण्यासाठी आणि दीर्घकालीन विकास सुनिश्चित करण्यासाठी जागतिक सहकार्य आणि संतुलित धोरणांच्या गरजेवर UNCTAD ने भर दिला आहे.
Key Points
- UNCTAD ही एक स्थायी आंतरसरकारी संस्था आहे, जी 1964 मध्ये व्यापार आणि विकासाच्या समस्यांना तोंड देण्यासाठी, संयुक्त राष्ट्रांच्या आमसभेद्वारे (UNGA) स्थापन करण्यात आली होती.
- स्वित्झर्लंडच्या जिनेवा येथे मुख्यालय असलेली, ही संस्था व्यापार, गुंतवणूक आणि तंत्रज्ञानाद्वारे जागतिकीकरणातून मार्ग काढण्यात विकासशील देशांना मदत करते.
- म्हणून, विधान 1 योग्य आहे.
- UNCTAD च्या चौकटीत 1989 मध्ये, जागतिक व्यापार प्राधान्य प्रणाली (GSTP) स्थापन करण्यात आली होती, जेणेकरून दक्षिण-दक्षिण व्यापार ला प्राधान्यपूर्ण शुल्क कमी करून प्रोत्साहन मिळेल.
- GSTP कराराला आजतागायत 44 देशांनी मान्यता दिली आहे.
- म्हणून, विधान 2 योग्य आहे.
Additional Information
- UNCTAD थेट UNGA आणि ECOSOC कडे आपला अहवाल सादर करते, परंतु त्याचे स्वतःचे सदस्यत्व, नेतृत्व आणि अर्थसंकल्प आहे.
- UNCTAD द्वारे प्रकाशित केले जाणारे प्रमुख अहवाल:
- व्यापार व विकास अहवाल
- जागतिक गुंतवणूक अहवाल
- अल्पविकसित देशांचा अहवाल
- विकसनशील देशांसमोरील आव्हानांबाबत वेगळ्या दृष्टिकोनाची गरज अधोरेखित करण्यात UNCTAD ने महत्त्वाची भूमिका बजावली आहे.
जागतिक संघटना आणि मुख्यालय Question 4:
खालीलपैकी कोणता देश NATO चा सदस्य नाही?
Answer (Detailed Solution Below)
Option 4 : युक्रेन
World Organisations and Headquarters Question 4 Detailed Solution
युक्रेन हे योग्य उत्तर आहे.
Key Points
- युक्रेन हा देश NATO (उत्तर अटलांटिक करार संघटना) चा सदस्य नाही.
- NATO ही 32 उत्तर अमेरिकन आणि युरोपीय देशांमधील एक आंतरसरकारी लष्करी युती आहे.
- युक्रेनने NATO मध्ये सामील होण्याची इच्छा व्यक्त केली असली तरी, ते अद्याप याचे सदस्य झालेले नाही.
- NATO च्या आवश्यकतांनुसार युक्रेन आपले लष्करी आणि राजकीय मानके सुधारण्यावर काम करत आहे.
- युक्रेनच्या NATO मध्ये सामील होण्याच्या आकांक्षेचे एक कारण म्हणजे त्याची सुरक्षा आणि सार्वभौमत्व सुनिश्चित करणे, विशेषतः रशियासोबत सुरू असलेल्या संघर्षाचा विचार करता.
- NATO मध्ये सामील होण्याच्या प्रक्रियेत विशिष्ट राजकीय, आर्थिक आणि लष्करी निकषांची पूर्तता करणे आणि सर्व विद्यमान NATO सदस्यांची एकमताने मान्यता मिळवणे समाविष्ट आहे.
Additional Information
- स्लोवाकिया
- स्लोवाकिया, 29 मार्च 2004 पासून NATO चा सदस्य आहे.
- हा देश मध्य युरोपमध्ये स्थित असून पूर्वीच्या चेकोस्लोवाकियाचा भाग होते.
- स्लोवाकियाचे NATO मधील सदस्यत्व त्याची सुरक्षा आणि संरक्षण सुनिश्चित करण्यास मदत करते.
- डेन्मार्क
- डेन्मार्क हा NATO चा संस्थापक सदस्य आहे, जो 4 एप्रिल 1949 रोजी या संघटनेत सामील झाला होता.
- डेन्मार्क, उत्तर युरोपमध्ये स्थित असून NATO मोहिमांमध्ये त्याच्या महत्त्वपूर्ण भूमिकेसाठी ओळखला जातो.
- NATO चा सदस्य असल्याने डेन्मार्कची सुरक्षा आणि आंतरराष्ट्रीय प्रतिष्ठा वाढते.
- नेदरलँड्स
- नेदरलँड्स देखील NATO चा संस्थापक सदस्य आहे, जो 4 एप्रिल 1949 रोजी सामील झाला होता.
- नेदरलँड्स पश्चिम युरोपमध्ये स्थित असून NATO मोहिमांमध्ये सक्रियपणे सहभागी आहे.
- NATO मधील सदस्यत्वामुळे नेदरलँड्सला संरक्षण आणि सुरक्षा सहकार्यासाठी एक चौकट उपलब्ध होते.
जागतिक संघटना आणि मुख्यालय Question 5:
जागतिक व्यापार संघटनेच्या (WTO) संदर्भात, खालील विधाने विचारात घ्या:
1. ही संयुक्त राष्ट्रांची (UN) विशेष संस्था आहे जी 1995 मध्ये अस्तित्वात आली.
2. WTO ही एकमेव आंतरराष्ट्रीय संस्था आहे जी राष्ट्रांमधील व्यापाराचे जागतिक नियम हाताळते.
3. WTO ची सर्वोच्च निर्णय घेणारी संस्था ही मंत्रिस्तरीय परिषद आहे, जी सहसा दर दोन वर्षांनीआयोजित केली जाते.
वरीलपैकी कोणते/कोणती विधान/विधाने योग्य
Answer (Detailed Solution Below)
Option 3 : फक्त 2 आणि 3
World Organisations and Headquarters Question 5 Detailed Solution
योग्य उत्तर फक्त 2 आणि 3 आहे.Key Points
जागतिक व्यापार संघटना (WTO):
- 1948 मध्ये, उच्च सीमाशुल्क शुल्क आणि इतर विविध प्रकारच्या निर्बंधांपासून जगाला उदार करण्यासाठी, काही देशांनी दर आणि व्यापारासाठी सामान्य करार (GATT) तयार केला.
- 1994 मध्ये, सदस्य देशांनी राष्ट्रांमधील मुक्त आणि निष्पक्ष व्यापाराला चालना देण्यासाठी कायमस्वरूपी संस्था स्थापन करण्याचा निर्णय घेतला आणि 1 जानेवारी 1995 रोजी GATT चे जागतिक व्यापार संघटनेत रूपांतर झाले.
- जरी WTO ही संयुक्त राष्ट्र-विशेषीकृत संस्था नसली तरी, स्थापनेपासून संयुक्त राष्ट्र आणि त्याच्या संस्थेशी मजबूत संबंध ठेवले आहेत. म्हणून, विधान 1 अयोग्य आहे.
- WTO ही एकमेव आंतरराष्ट्रीय संस्था आहे जी राष्ट्रांमधील व्यापाराचे जागतिक नियम हाताळते. म्हणून, विधान 2 योग्य आहे.
- हे जागतिक व्यापार प्रणालीसाठी नियम निश्चित करते आणि सदस्य राष्ट्रांमधील विवादांचे निराकरण करते.
- WTO मध्ये दूरसंचार आणि बँकिंग यासारख्या सेवांमधील व्यापार आणि बौद्धिक अधिकारांसारख्या इतर समस्यांचाही समावेश होतो.
- WTO ची सर्वोच्च निर्णय घेणारी संस्था मंत्रिस्तरीय परिषद आहे, जी सहसा दर दोन वर्षांनी भेटते. विधान 3 योग्य आहे.
- हे WTO च्या सर्व सदस्यांना एकत्र आणते, जे सर्व देश किंवा सीमाशुल्क संघ आहेत.
- तथापि, मुक्त व्यापार आणि आर्थिक जागतिकीकरणाच्या परिणामांबद्दल चिंतित असलेल्यांनी WTO वर टीका आणि विरोध केला आहे.
- असा युक्तिवाद केला जातो की मुक्त व्यापारामुळे सामान्य लोकांचे जीवन अधिक समृद्ध होत नाही.
- श्रीमंत देशांना अधिक श्रीमंत करून श्रीमंत आणि गरीब यांच्यातील दरी प्रत्यक्षात रुंदावत आहे.
- याचे कारण असे की WTO मधील प्रभावशाली राष्ट्रे त्यांच्या स्वतःच्या व्यावसायिक हितांवर लक्ष केंद्रित करतात.
- शिवाय, अनेक विकसित देशांनी विकसनशील देशांच्या उत्पादनांसाठी त्यांची बाजारपेठ पूर्णपणे उघडलेली नाही.
- आरोग्य, कामगारांचे हक्क, बालकामगार आणि पर्यावरण या मुद्द्यांकडे दुर्लक्ष केले जाते, असाही युक्तिवाद केला जातो.
Top World Organisations and Headquarters MCQ Objective Questions
खालीलपैकी कोणता देश BIMSTEC चा सदस्य नाही?
Answer (Detailed Solution Below)
Option 1 : मालदीव
World Organisations and Headquarters Question 6 Detailed Solution
Download Solution PDFयोग्य मालदीव नाही.
Key Points
- BIMSTEC हे बहु-क्षेत्रीय तांत्रिक आणि आर्थिक सहकार्यासाठी बे ऑफ बंगाल इनिशिएटिव्हचे संक्षिप्त रूप आहे.
- ही एक प्रादेशिक संघटना आहे ज्यामध्ये सात सदस्य राज्ये आहेत ज्यात बंगालच्या उपसागराच्या किनारी आणि लगतच्या भागात एक संलग्न प्रादेशिक ऐक्य आहे.
- BIMSTEC 6 जून 1997 रोजी अस्तित्वात आले.
- सात देश BIMSTEC चे सदस्य आहेत:
- बांग्लादेश
- भूतान
- भारत
- नेपाळ
- श्रीलंका
- म्यानमार
- थायलंड
खालीलपैकी कोणती UNO ची विशेषक्रुत एजन्सी नाही?
Answer (Detailed Solution Below)
Option 4 :
आंतरराष्ट्रीय गुन्हेगार न्यायालय
World Organisations and Headquarters Question 7 Detailed Solution
Download Solution PDFआंतरराष्ट्रीय गुन्हेगार न्यायालय हा योग्य पर्याय आहे.
-
आंतरराष्ट्रीय न्यायालय ही UNO ची एजन्सी नाही.
-
आंतरराष्ट्रीय गुन्हेगारी कोर्टाच्या रोम संविधिने 1998 मध्ये ICC ची स्थापना केली होती आणि 60 देशांनी रोम कायद्याला मान्यता दिल्यानंतर 1 जुलै 2002 रोजी त्याची बैठक सुरू झाली.
-
17 विशेषक्रुत एजन्सी आहेत:
- FAO:
अन्न व कृषी संस्था
- ICAO:
आंतरराष्ट्रीय नागरी विमानचालन संस्था
- IFAD:
आंतरराष्ट्रीय कृषी विकास निधी
-
ILO:आंतरराष्ट्रीय कामगार संघटना
- IMF:
आंतरराष्ट्रीय नाणेनिधी
- IMO: आंतरराष्ट्रीय सागरी संस्था
- ITU: आंतरराष्ट्रीय दूरसंचार संघ
- UNESCO: संयुक्त राष्ट्र शैक्षणिक, वैज्ञानिक आणि सांस्कृतिक संस्था
- UNIDO: संयुक्त राष्ट्र औद्योगिक विकास संघटना
- UNWTO: जागतिक पर्यटन संस्था
- UPU: वैश्विक टपाल संघटना
- WHO: जागतिक आरोग्य संघटना
- WIPO: जागतिक बौद्धिक संपत्ती संस्था
- WMO:
जागतिक हवामान संस्था
- FAO:
- संयुक्त राष्ट्राचे मुख्य अवयव म्हणजे महासभा, सुरक्षा परिषद, आर्थिक आणि सामाजिक परिषद, विश्वस्त परिषद, आंतरराष्ट्रीय न्यायालय आणि संयुक्त राष्ट्र सचिवालय. जेव्हा1945 मध्ये संयुक्त राष्ट्र संघाची स्थापना झाली, तेव्हा त्यांची स्थापना केली गेली.
UNESCO चे मुख्यालय ________ येथे स्थित आहे.
Answer (Detailed Solution Below)
Option 4 : पॅरिस
World Organisations and Headquarters Question 8 Detailed Solution
Download Solution PDFपॅरिस हे योग्य उत्तर आहे.
Key Points
UNESCO:
- याचे पूर्णरूप संयुक्त राष्ट्र शैक्षणिक, वैज्ञानिक आणि सांस्कृतिक संघटना असे आहे.
- याची स्थापना 16 नोव्हेंबर 1945 रोजी झाली होती.
- याचे मुख्यालय पॅरिस, फ्रान्स येथे आहे.
- जुलै 2023 नुसार, UNESCO चे एकूण 194 सदस्य देश आणि 12 सहयोगी सदस्य आहेत.
- इस्रायल आणि लिक्टेंस्टाईन हे संयुक्त राष्ट्रांचे सदस्य आहेत, परंतु UNESCO चे सदस्य नाहीत .
- पॅलेस्टाईन, नियू आणि कुक आयलंड हे तीन देश UNESCO चे सदस्य आहेत, परंतु संयुक्त राष्ट्रांचे सदस्य नाहीत.
- भारत UNESCO चा संस्थापक सदस्य आहे.
अशाप्रकारे, UNESCO चे मुख्यालय पॅरिस येथे आहे.
खालीलपैकी कोण संयुक्त राष्ट्र सुरक्षा परिषदेचा विद्यमान अस्थायी सदस्य आहे?
Answer (Detailed Solution Below)
Option 1 : पाकिस्तान
World Organisations and Headquarters Question 9 Detailed Solution
Download Solution PDFपाकिस्तान हे योग्य उत्तर आहे.
Important Points 2025-2026 या कालावधीसाठी, पाकिस्तानची संयुक्त राष्ट्रांच्या सुरक्षा परिषदेत (UNSC) अस्थायी सदस्य म्हणून निवड करण्यात आली आहे.
- नवनिर्वाचित पाच देशांमध्ये इक्वाडोर, जपान, माल्टा, मोझांबिक आणि स्वित्झर्लंड हे परिषदेचे अस्थायी सदस्य म्हणून सामील होतील. अल्बानिया, ब्राझील, गॅबॉन, घाना आणि संयुक्त अरब अमिराती या देशांचा दोन वर्षांचा कार्यकाळ 31 डिसेंबर रोजी संपुष्टात येत असताना ते सध्या ताब्यात असलेल्या जागा स्वीकारतील.
Key Points
- संयुक्त राष्ट्र सुरक्षा परिषद:
- संयुक्त राष्ट्र सुरक्षा परिषद हे UN च्या सहा मुख्य अंगांपैकी एक आहे आणि ते प्रामुख्याने आंतरराष्ट्रीय शांतता व सुरक्षा राखण्यासाठी जबाबदार आहे.
- यात 15 सदस्य असतात - पाच स्थायी सदस्य आणि 10 अस्थायी सदस्य.
- अमेरिका, ब्रिटन, रशिया, चीन आणि फ्रान्स हे पाच स्थायी सदस्य आहेत.
- प्रत्येक वर्षी, पाच स्थायी सदस्य दोन वर्षांच्या कार्यकाळासाठी निवडले जातात.
- परिषदेचे स्थायी सदस्य म्हणून निवडून येण्यासाठी, प्रत्येक सदस्य देशाला संपूर्ण महासभेच्या दोन तृतीयांश बहुमताची आवश्यकता असते.
Additional Information
- पाच स्थायी सदस्य: चीन, फ्रान्स, रशियन संघ, ब्रिटन आणि अमेरिका.
- महासभेद्वारे दोन वर्षांच्या कालावधीसाठी निवडून आलेले दहा स्थायी सदस्य (कार्यकाळ समाप्तीसह):
अल्बानिया (2023)
ब्राझील (2023)
इक्वाडोर (2024)
गॅबॉन (2023)
घाना (2023)
जपान (2024)
माल्टा (2024)
मोझांबिक (2024)
स्वित्झर्लंड (2024)
संयुक्त अरब अमिराती (2023)
आंतरराष्ट्रीय न्यायालयाचे मुख्यालय कोठे स्थित आहे?
Answer (Detailed Solution Below)
Option 1 : हेग
World Organisations and Headquarters Question 10 Detailed Solution
Download Solution PDFहेग हे योग्य उत्तर आहे.
Key Points
- आंतरराष्ट्रीय न्यायालय (ICJ) ही संयुक्त राष्ट्रांची प्रमुख न्यायिक संस्था आहे.
- आंतरराष्ट्रीय न्यायालयाची स्थापना आंतरराष्ट्रीय कायद्यानुसार राष्ट्रांमधील विवादांचे निराकरण करण्यासाठी आणि आंतरराष्ट्रीय कायदेशीर मुद्द्यांवर सल्लागार मते देण्याच्या उद्देशाने केली गेली आहे.
- त्याची स्थापना जून 1945 मध्ये झाली होती.
- हे स्थायी आंतरराष्ट्रीय न्यायालयाचे (परमनंट कोर्ट ऑफ इंटरनॅशनल जस्टिस (PCIJ)) चे उत्तराधिकारी आहे.
- ऑगस्ट 2024 नुसार, नवाफ सलाम हे आंतरराष्ट्रीय न्यायालयाचे विद्यमान अध्यक्ष आहेत.
Additional Information
- संयुक्त राष्ट्र शैक्षणिक, वैज्ञानिक आणि सांस्कृतिक संघटनेचे (UNESCO) मुख्यालय पॅरिस येथे स्थित आहे.
- आंतरराष्ट्रीय नाणेनिधीचे (IMF) मुख्यालय वॉशिंग्टन डी.सी. येथे स्थित आहे
- संयुक्त राष्ट्रसंघाचे मुख्यालय न्यूयॉर्क शहरात स्थित आहे.
OPEC चे मुख्यालय कोठे आहे?
Answer (Detailed Solution Below)
Option 1 : व्हिएन्ना
World Organisations and Headquarters Question 11 Detailed Solution
Download Solution PDFयोग्य उत्तर व्हिएन्ना आहे.
Key Points
- ऑर्गनायझेशन ऑफ पेट्रोलियम एक्सपोर्टिंग कंट्रीज (OPEC) हा तेल निर्यात करणाऱ्या देशांचा समूह आहे.
- OPEC ही 13-देशांची कार्टेल किंवा आंतरसरकारी संघटना आहे.
- 14 सप्टेंबर 1960 रोजी बगदाद येथे स्थापना झाली.
- त्याच्या सदस्यांच्या पेट्रोलियम धोरणांमध्ये समन्वय साधण्यासाठी आणि सदस्य राष्ट्रांना तांत्रिक आणि आर्थिक मदत देण्यासाठी त्याची स्थापना करण्यात आली.
- इराण, इराक, कुवेत, सौदी अरेबिया आणि व्हेनेझुएला या पहिल्या पाच सदस्यांनी त्याची स्थापना केली.
- जानेवारी 2020 पर्यंत OPEC चे आता 13 सदस्य आहेत.
- 1965 पासून याचे मुख्यालय व्हिएन्ना, ऑस्ट्रिया येथे आहे.
- व्हिएन्ना हे ओपेकचे मुख्यालय असले तरी ऑस्ट्रिया हे ओपेकचे सदस्य राष्ट्र नाही.
- OPEC च्या स्थापनेने नैसर्गिक संसाधनांवर राष्ट्रीय सार्वभौमत्वाकडे वळण्याचे संकेत दिले आणि OPEC धोरणे जागतिक तेल बाजार आणि आंतरराष्ट्रीय संबंधांवर वर्चस्व गाजवतात.
- नवीन सदस्य देशाला सर्व पाच संस्थापक सदस्यांसह OPEC च्या सध्याच्या तीन चतुर्थांश सदस्यांनी मान्यता दिली पाहिजे.
- सुदानने ऑक्टोबर 2015 मध्ये सामील होण्यासाठी औपचारिकपणे अर्ज केला होता, तसेच तो अद्याप सदस्य नाही.
Additional Information
- जागतिक आरोग्य संघटनेचे मुख्यालय जिनिव्हा येथे आहे.
- ब्रुसेल्स हे युरोपियन युनियनचे मुख्यालय आहे
- FIFA चे मुख्यालय झुरिच येथे आहे.
जुलै 1944 मध्ये संयुक्त राष्ट्रांच्या ब्रेटनवुड्स परिषदेमध्ये खालीलपैकी कोणत्या आंतरराष्ट्रीय संस्थेची संकल्पना मांडण्यात आली?
Answer (Detailed Solution Below)
Option 4 : आंतरराष्ट्रीय नाणेनिधी
World Organisations and Headquarters Question 12 Detailed Solution
Download Solution PDFआंतरराष्ट्रीय नाणेनिधी हे योग्य उत्तर आहे.
- आंतरराष्ट्रीय नाणेनिधीची (IMF) संकल्पना ब्रेटनवुड्स, न्यू हॅम्पशायर, संयुक्त राज्ये अमेरिका येथे जुलै 1944 मध्ये संयुक्त राष्ट्र परिषदेत झाली.
- IMF ची औपचारिक स्थापना 27 डिसेंबर 1945 रोजी झाली.
- जागतिक बँकेचे सदस्य राष्ट्र आपोआप IMF चे सदस्य बनतात.
- IMF ही एक आंतरराष्ट्रीय वित्तीय संस्था आहे जी तिच्या सदस्य देशांच्या जागतिक आर्थिक परिस्थितीवर लक्ष ठेवते.
Key Points
| आंतरराष्ट्रीय संघटना | मुख्यालय | स्थापना |
| युनिसेफ | न्यूयॉर्क | 11 डिसेंबर 1946 |
| जागतिक बँक | वाशिंगटन डी. सी. | डिसेंबर 1945 |
| जागतिक व्यापार संघटना | जिनिव्हा, स्वित्झर्लंड | 1 जानेवारी 1995 |
जागतिक हवामान संस्था' चे मुख्यालय कोठे आहे?
Answer (Detailed Solution Below)
Option 3 : जिनिव्हा, स्वित्झर्लंड
World Organisations and Headquarters Question 13 Detailed Solution
Download Solution PDFउत्तर: (3) - जिनिव्हा - जागतिक हवामान संस्थेच्या मुख्यालय स्वित्झर्लंडमधील जिनिव्हा येथे स्थित आहे आणि डब्ल्यूएमओचे विद्यमान अध्यक्ष जेरहार्ड ऍड्रियन आहेत.
डब्ल्यूएमओची स्थापना 23 मार्च 1950 रोजी झाली.
जिनिव्हाचे खालील आंतरराष्ट्रीय संघटनांचे मुख्यालय देखील आहे - UNCTAD, WHO, WEF, ILO, WTO, WIPO आणि रेड क्रॉसची आंतरराष्ट्रीय समिती.
| स्थान | संस्थांचे मुख्यालय |
| न्यू यॉर्क, USA | संयुक्त राष्ट्र महासभा, संयुक्त राष्ट्र संघटना, UNICEF |
| लंडन, UK | एमनेस्टी इंटरनॅशनल, अंतर्राष्ट्रीय समुद्री संघटना, राष्ट्रकुल राष्ट्रे |
| व्हिएन्ना, ऑस्ट्रिया | अंतर्राष्ट्रीय अणूऊर्जा एजंसी, OPEC |
1945 मध्ये युनायटेड नेशन्सच्या सनदेवर संयुक्त राष्ट्रांच्या 51 मूळ सदस्यांनी स्वाक्षरी केली होती
Answer (Detailed Solution Below)
Option 3 : सॅन फ्रान्सिस्को परिषद
World Organisations and Headquarters Question 14 Detailed Solution
Download Solution PDFयोग्य उत्तर सॅन फ्रान्सिस्को संमेलन आहे.
- सन 1945 मध्ये सॅन फ्रान्सिस परिषदेत संयुक्त राष्ट्रांच्या सनदीवर 51 मूळ सदस्यांनी स्वाक्षरी केली होती, या विषयावर 51 देशांतील 850 प्रतिनिधींनी चर्चा केली आणि या सनदेला अंतिम रूप दिले ज्यामुळे सुरुवातीला ते 4 विभाग बनले.
- 26 जून 1945 रोजी ते एकमताने संमत झाले.
- 24 ऑक्टोबर 1945 रोजी संयुक्त राष्ट्र संघाने अधिकृतपणे अस्तित्त्वात आले.
- दरवर्षी 24 ऑक्टोबरला संयुक्त राष्ट्र दिन साजरा केला जातो.
- यूएनचे मुख्य अंग आहेतः
- महासभा
- सुरक्षा परिषद
- आर्थिक आणि सामाजिक परिषद
- विश्वस्त परिषद
- आंतरराष्ट्रीय न्यायालय
- आणि यूएन सचिवालय
- जेव्हा संयुक्त राष्ट्रांची स्थापना 1945 साली झाली तेव्हा सर्व 6 अंगांची स्थापना झाली.
- महासभा ही मुख्य मुद्दा, धोरण तयार करते आणि संयुक्त राष्ट्र संघाचा प्रतिनिधी अंग आहे.
- लंडन परिषदेला (अधिकृतपणे सेंट जेम्सच्या राजवाड्याच्या घोषणेनुसार) 12 जून 1941 रोजी स्वाक्षरी झाली.
- या परिषदेमुळे संयुक्त राष्ट्राच्या स्थापनेची कल्पना आली,
- हेग परिषद 1954 हा सशस्त्र संघर्ष इव्हेंटमधील सांस्कृतिक मालमत्तेच्या संरक्षणाशी संबंधित आहे.
- कॉंगो परिषद किंवा पश्चिम आफ्रिका परिषद म्हणून ओळखल्या जाणार्‍या 1884-1885 च्या बर्लिन परिषदेत आफ्रिकेतील युरोपियन वसाहतवाद आणि व्यापाराचे नियमन होते.
साउथ एशियन असोसिएशन फॉर रिजनल को-ऑपरेशन (SAARC) चे मुख्यालय कोठे आहे?
Answer (Detailed Solution Below)
Option 1 : काठमांडू (नेपाळ)
World Organisations and Headquarters Question 15 Detailed Solution
Download Solution PDFयोग्य उत्तर काठमांडू (नेपाळ) हे आहे.
Key Points
- सार्क ही एक प्रादेशिक सहयोगासाठी स्थापन केली गेलेली दक्षिण आशियाई संघटना आहे, जी एक प्रादेशिक आंतरशासकीय संस्था आहे.
- याची स्थापना 8 डिसेंबर 1985 रोजी ढाका येथे झाली.
- आर्थिक आणि प्रादेशिक एकीकरण साधून त्यांच्या विकासास प्रोत्साहन देणे हे याचे उद्दिष्ट आहे.
- त्याचे मुख्यालय काठमांडू, नेपाळ येथे आहे.
- 1 जानेवारी 2006 रोजी त्यांच्या सदस्यांमध्ये मुक्त व्यापार क्षेत्र तयार करण्यासाठी दक्षिण एशियाई मुक्त व्यापार क्षेत्र सुरू करण्यात आले.
- मार्च 2020 रोजी एसला रुवान वीराकून या त्याच्या सरचिटणीस आहेत. त्यांनी 1 मार्च 2020 रोजी पदभार स्वीकारला.
Additional Information
- सार्क सदस्यांची यादी खाली दिली आहेः
- अफगाणिस्तान
- बांग्लादेश
- भूतान
- भारत
- मालदीव
- नेपाळ
- पाकिस्तान
- श्रीलंका