Question
Download Solution PDFखालील जोड्यांवर विचार करा:
आर्द्र प्रदेश |
नद्यांचा संगम |
1. हरिके आर्द्र प्रदेश |
बियास व सतलज / सतलज चा संगम |
2. केवलादेव घना राष्ट्रीय उद्यान |
बनास व चंबळचा संगम |
3. कोल्लेरु तलाव |
मूसी व कृष्णाचा संगम |
वरीलपैकी कोणती जोडी/कोणत्या जोड्या बरोबर जुळवलेली/जुळवलेल्या आहे/आहेत?
Answer (Detailed Solution Below)
Detailed Solution
Download Solution PDFबरोबर उत्तर आहे फक्त 1.
- हरिके आर्द्र प्रदेश
- उत्तर भारतातील सर्वात मोठ्या मानवनिर्मित आर्द्र प्रदेशांपैकी हा एक आहे.
- या आर्द्र प्रदेशाचे क्षेत्र पंजाबच्या तरणतारण, फिरोजपूर व कपूरथळा या जिल्ह्यांशी जोडले आहे.
- हा प्रदेश1952 मध्ये सतलज व बियास या नद्यांच्या संगमानजिक एका मोठ्या धरणाच्या बांधकामानंतर उदयाला आला.
- हे रामसर ठिकाण सुद्धा आहे.
- आंतरराष्ट्रीय सरहद्दींमधून स्थलांतर करणाऱ्या पक्षांसाठी हे महत्त्वपूर्ण ठिकाण आहे.
- हा आर्द्र प्रदेश 41 वर्ग किमी क्षेत्रावर पसरला असून 400 हून अधिक अवहीयन प्रजातींना आसरा देतो.
- हरिकेमध्ये सिंधू नदीतील डॉल्फिन, मऊ आवरण असलेले पाणमांजर व दुर्मिळ गोड्या पाण्यातील कासवे असे धोक्यात असलेले सस्तन जलचर तसेच सरपटणारे प्राणी देखील निवास करतात.
- केवलादेव घना राष्ट्रीय उद्यान
- हा राजस्थानातील मानव-निर्मित व मानव-चालित आर्द्र प्रदेश आहे. हे जागतिक वारसा ठिकाण म्हणूनही घोषित केलेले आहे.
- हा गंभीर व बाणगंगा या नद्यांच्या संगमाशी स्थित आहे.
- ऑक्टोबर 1981 मध्ये झालेल्या आर्द्र प्रदेश परिषदेनुसार हा रामसर ठिकाण म्हणून नामनिर्देशित केला गेला.
- येथील विस्तीर्ण गवताळ प्रदेश स्थलांतरित पक्ष्यांचे थंडीतील राहण्याचे तसेच प्रजननाचे निवासस्थान आहे.
- या 29 वर्ग किमी (11 वर्ग मी) च्या संरक्षित क्षेत्राला स्थानिकदृष्ट्या घना असेही म्हणतात.
- ही विविध स्थाने 366 पक्षी प्रजाती, 379 फुलांच्या प्रजाती, माशांच्या 50 प्रजाती, सापांच्या 13 प्रजाती, पालींच्या 5 प्रजाती, 7 उभयचर प्रजाती, 7 कासवांच्या प्रजाती व विविध अपृष्ठवंशी प्राण्यांचे राहण्याचे ठिकाण आहे.
- कोल्लेरू तलाव
- हा आंध्र प्रदेशातील एक गोड्या पाण्याचा तलाव आहे.
- पूर्वी हे एक खाऱ्या पाण्याचे सरोवर होते.
- नोव्हेंबर 2002 मध्ये आंतरराष्ट्रीय रामसर परिषदेत आंतरराष्ट्रीयदृष्ट्या महत्त्वपूर्ण आर्द्र प्रदेश म्हणून नामनिर्देशित झाला.
- हा गोदावरी व कृष्णा या नद्यांच्या खोऱ्यात आहे.
- सायबेरियन क्रौंच, आयबिस व रंगीत सारस यासारखे अनेक पक्षी येथे हिवाळ्यात स्थलांतर करतात.
- हा तलाव करडा व ठिपकेदार पेलिकन पक्ष्यांसहित अंदाजे 20 मिलियन निवासी व स्थलांतरित पक्ष्यांचे निवास स्थान होते.
Last updated on Jul 3, 2025
-> UPSC Mains 2025 Exam Date is approaching! The Mains Exam will be conducted from 22 August, 2025 onwards over 05 days!
-> Check the Daily Headlines for 3rd July UPSC Current Affairs.
-> UPSC Launched PRATIBHA Setu Portal to connect aspirants who did not make it to the final merit list of various UPSC Exams, with top-tier employers.
-> The UPSC CSE Prelims and IFS Prelims result has been released @upsc.gov.in on 11 June, 2025. Check UPSC Prelims Result 2025 and UPSC IFS Result 2025.
-> UPSC Launches New Online Portal upsconline.nic.in. Check OTR Registration Process.
-> Check UPSC Prelims 2025 Exam Analysis and UPSC Prelims 2025 Question Paper for GS Paper 1 & CSAT.
-> Calculate your Prelims score using the UPSC Marks Calculator.
-> Go through the UPSC Previous Year Papers and UPSC Civil Services Test Series to enhance your preparation