खालील जोड्यांवर विचार करा:

आर्द्र प्रदेश

नद्यांचा संगम

1. हरिके आर्द्र प्रदेश

बियास व सतलज / सतलज चा संगम

2. केवलादेव घना राष्ट्रीय उद्यान

बनास व चंबळचा संगम

3. कोल्लेरु तलाव

मूसी व कृष्णाचा संगम

वरीलपैकी कोणती जोडी/कोणत्या जोड्या बरोबर जुळवलेली/जुळवलेल्या आहे/आहेत?

This question was previously asked in
UPSC Civil Services (Prelims) Exam GS Official Paper-I (Held On: 24 Aug 2014)
View all UPSC Civil Services Papers >
  1. फक्त 1
  2. फक्त 2 व 3
  3. फक्त 1 व 3
  4. 1, 2 व 3

Answer (Detailed Solution Below)

Option 1 : फक्त 1
Free
UPSC Civil Services Prelims General Studies Free Full Test 1
21.6 K Users
100 Questions 200 Marks 120 Mins

Detailed Solution

Download Solution PDF

बरोबर उत्तर आहे फक्त 1.

  • हरिके आर्द्र प्रदेश
    • उत्तर भारतातील सर्वात मोठ्या मानवनिर्मित आर्द्र प्रदेशांपैकी हा एक आहे.
    • या आर्द्र प्रदेशाचे क्षेत्र पंजाबच्या तरणतारण, फिरोजपूर व कपूरथळा या जिल्ह्यांशी जोडले आहे.
    • हा प्रदेश1952 मध्ये सतलज व बियास या नद्यांच्या संगमानजिक एका मोठ्या धरणाच्या बांधकामानंतर उदयाला आला.
    • हे रामसर ठिकाण सुद्धा आहे.
    • आंतरराष्ट्रीय सरहद्दींमधून स्थलांतर करणाऱ्या पक्षांसाठी हे महत्त्वपूर्ण ठिकाण आहे.
    • हा आर्द्र प्रदेश 41 वर्ग किमी क्षेत्रावर पसरला असून 400 हून अधिक अवहीयन प्रजातींना आसरा देतो.
    • हरिकेमध्ये सिंधू नदीतील डॉल्फिन, मऊ आवरण असलेले पाणमांजर व दुर्मिळ गोड्या पाण्यातील कासवे असे धोक्यात असलेले सस्तन जलचर तसेच सरपटणारे प्राणी देखील निवास करतात.
  • केवलादेव घना राष्ट्रीय उद्यान
    • हा राजस्थानातील मानव-निर्मित व मानव-चालित आर्द्र प्रदेश आहे. हे जागतिक वारसा ठिकाण म्हणूनही घोषित केलेले आहे.
    • हा गंभीर व बाणगंगा या नद्यांच्या संगमाशी स्थित आहे.
    • ऑक्टोबर 1981 मध्ये झालेल्या आर्द्र प्रदेश परिषदेनुसार हा रामसर ठिकाण म्हणून नामनिर्देशित केला गेला.
    • येथील विस्तीर्ण गवताळ प्रदेश स्थलांतरित पक्ष्यांचे थंडीतील राहण्याचे तसेच प्रजननाचे निवासस्थान आहे.
    • या 29 वर्ग किमी (11 वर्ग मी) च्या संरक्षित क्षेत्राला स्थानिकदृष्ट्‍या घना असेही म्हणतात.
    • ही विविध स्थाने 366 पक्षी प्रजाती, 379 फुलांच्या प्रजाती, माशांच्या 50 प्रजाती, सापांच्या 13 प्रजाती, पालींच्या 5 प्रजाती, 7 उभयचर प्रजाती, 7 कासवांच्या प्रजाती व विविध अपृष्ठवंशी प्राण्यांचे राहण्याचे ठिकाण आहे.
  • कोल्लेरू तलाव
    • हा आंध्र प्रदेशातील एक गोड्या पाण्याचा तलाव आहे.
    • पूर्वी हे एक खाऱ्या पाण्याचे सरोवर होते.
    • नोव्हेंबर 2002 मध्ये आंतरराष्ट्रीय रामसर परिषदेत आंतरराष्ट्रीयदृष्ट्‍या महत्त्वपूर्ण आर्द्र प्रदेश म्हणून नामनिर्देशित झाला.
    • हा गोदावरी व कृष्णा या नद्यांच्या खोऱ्यात आहे.
    • सायबेरियन क्रौंच, आयबिस व रंगीत सारस यासारखे अनेक पक्षी येथे हिवाळ्यात स्थलांतर करतात.
    • हा तलाव करडा व ठिपकेदार पेलिकन पक्ष्यांसहित अंदाजे 20 मिलियन निवासी व स्थलांतरित पक्ष्यांचे निवास स्थान होते.
Latest UPSC Civil Services Updates

Last updated on Jul 3, 2025

-> UPSC Mains 2025 Exam Date is approaching! The Mains Exam will be conducted from 22 August, 2025 onwards over 05 days!

-> Check the Daily Headlines for 3rd July UPSC Current Affairs.

-> UPSC Launched PRATIBHA Setu Portal to connect aspirants who did not make it to the final merit list of various UPSC Exams, with top-tier employers.

-> The UPSC CSE Prelims and IFS Prelims result has been released @upsc.gov.in on 11 June, 2025. Check UPSC Prelims Result 2025 and UPSC IFS Result 2025.

-> UPSC Launches New Online Portal upsconline.nic.in. Check OTR Registration Process.

-> Check UPSC Prelims 2025 Exam Analysis and UPSC Prelims 2025 Question Paper for GS Paper 1 & CSAT.

-> UPSC Exam Calendar 2026. UPSC CSE 2026 Notification will be released on 14 January, 2026. 

-> Calculate your Prelims score using the UPSC Marks Calculator.

-> Go through the UPSC Previous Year Papers and UPSC Civil Services Test Series to enhance your preparation

Get Free Access Now
Hot Links: teen patti real cash teen patti master real cash teen patti party teen patti master app dhani teen patti