ज्या प्रकारच्या शिक्षणात मुले इतरांचे अनुकरण करून शिकतात त्याला म्हणतात -

This question was previously asked in
CTET Paper 2 Social Science 29th Dec 2021 (English-Hindi-Sanskrit)
View all CTET Papers >
  1. सामाजिक शिक्षण
  2. वर्तनात्मक शिक्षण
  3. शोध शिक्षण
  4. मानवतावादी शिक्षण

Answer (Detailed Solution Below)

Option 1 : सामाजिक शिक्षण
Free
CTET CT 1: TET CDP (Development)
72.4 K Users
10 Questions 10 Marks 8 Mins

Detailed Solution

Download Solution PDF

सराव आणि/किंवा अनुभवाच्या परिणामी वर्तनात कायमस्वरूपी बदल घडवून आणणारी प्रक्रिया म्हणजे शिक्षणाची व्याख्या करता येते. वाढ, परिपक्वता, थकवा किंवा दुखापतीमुळे होणारे बदल शिक्षणात समाविष्ट नाहीत. अशा प्रकारे शिक्षणामुळे कामगिरीत सुधारणा होते.

सामाजिक शिक्षण - इतर व्यक्तींशी सामाजिक संवादातून सुलभ होणारे शिक्षण. समाजाच्या नियमांनुसार स्वीकारार्ह असल्यास काही सामाजिक प्रतिक्रिया समाजाकडून अधिक मजबूत होतात.

 Key Points इतर यंत्रणांव्यतिरिक्त, सामाजिक शिक्षणामध्ये आदर्शांचे 'अनुकरण' समाविष्ट असते, ही एक प्रक्रिया आहे ज्याद्वारे व्यक्ती इतरांचे निरीक्षण करून नवीन वर्तन शिकतात, ज्याला मॉडेलिंग किंवा निरीक्षणात्मक शिक्षण देखील म्हणतात.

  • अनुकरण म्हणजे वर्तनाची नक्कल करणे असे परिभाषित करता येते. जीवशास्त्रज्ञांसाठी, अनुकरणातील रस हा जीवाच्या अस्तित्वासाठी त्याच्या अनुकूलक मूल्यावर केंद्रित असतो. अनुकरणांना कधीकधी अपारदर्शक अनुकरण असे संबोधले जाते कारण बहुतेक प्राण्यांमध्ये अद्यापपर्यंत अस्तित्वात असलेल्या दृष्टीकोनातून घेतलेल्या संज्ञानात्मक यंत्रणांचा विचार न करता त्यांची गणना करणे कठीण असते. 
  • तर आपण असे मानू शकतो की इतरांचे अनुकरण करून शिकणे म्हणजे सामाजिक शिक्षण.

 Important Points

  • वर्तनवादी शिक्षण: वर्तनवादी सिद्धांत किंवा वर्तनवाद हे शिक्षणाचे पारंपारिक सिद्धांत आहेत. हे सिद्धांत इव्हान पावलोव्ह आणि जॉन बी. वॉटसन यांनी मांडले होते. वर्तनवादी शिक्षण हे उत्तेजना आणि प्रतिसाद यांच्यातील संबंधांना कारणीभूत मानतात. वर्तनवादी सिद्धांतांना शिक्षणाचे कनेक्शनवादी सिद्धांत देखील म्हटले जाते कारण ते उत्तेजना आणि प्रतिसाद यांच्यातील संबंधांवर भर देतात. ते प्रामुख्याने शिक्षण प्रक्रियेत कंडिशनिंगद्वारे खेळल्या जाणाऱ्या भूमिकेशी संबंधित असतात.
  • शोध शिक्षण: शोध शिक्षण हे अशा प्रकारचे शिक्षण आहे ज्यामध्ये विद्यार्थी त्यांच्या आकलनाद्वारे समस्येसाठी योग्य दृष्टिकोन शोधून शिकू शकतात.
  • मानवतावादी शिक्षण: हे असे शिक्षण आहे ज्यामध्ये शिक्षण पूर्णपणे मुलाच्या आवडी, गरजा आणि क्षमतांवर अवलंबून असते, त्याला विद्यार्थी-केंद्रित शिक्षण असेही म्हणतात. विद्यार्थ्यांना या प्रकारच्या शिक्षणात शिकण्यास प्रोत्साहित केले जाते.
Latest CTET Updates

Last updated on Apr 30, 2025

-> The CTET 2025 Notification (July) is expected to be released anytime soon.

-> The CTET Exam Date 2025 will also be released along with the notification.

-> CTET Registration Link will be available on ctet.nic.in.

-> CTET is a national-level exam conducted by the CBSE to determine the eligibility of prospective teachers.  

-> Candidates can appear for CTET Paper I for teaching posts of classes 1-5, while they can appear for CTET Paper 2 for teaching posts of classes 6-8.

-> Prepare for the exam with CTET Previous Year Papers and CTET Test Series for Papers I &II.

Get Free Access Now
Hot Links: teen patti real cash apk happy teen patti teen patti list teen patti master new version teen patti diya