वाक्प्रचार MCQ Quiz in मराठी - Objective Question with Answer for वाक्प्रचार - मोफत PDF डाउनलोड करा
Last updated on Mar 19, 2025
Latest वाक्प्रचार MCQ Objective Questions
Top वाक्प्रचार MCQ Objective Questions
वाक्प्रचार Question 1:
पुढील वाक्प्रचाराचा अर्थ ओळखा -- खूणगाठ बांधणे.
Answer (Detailed Solution Below)
वाक्प्रचार Question 1 Detailed Solution
उत्तर - खूणगाठ बांधणे या वाक्प्रचाराचा अर्थ निश्चय करणे हा होईल.
वाक्यात उपयोग - या परीक्षेत पहिल्या दहात यायचेच अशी साहिलने मनात खूणगाठ बांधली होती.
वाक्प्रचार - मूळ अर्थापेक्षा भिन्न अशा विशिष्ठ अर्थाने रूढ झालेल्या शब्दसमूहाला वाक्प्रचार असे म्हणतात.
Additional Information
- मन घट्ट करणे म्हणजे एखाद्या कठीण परिस्थितीला तोंड देण्यासाठी स्वतःला तयार करणे होय.
- वाक्यात उपयोग - शत्रूने अचानक केलेल्या आक्रमणाविरुद्ध लढण्यासाठी सर्व जवानांनी आपले मन घट्ट केले.
वाक्प्रचार Question 2:
पोटात दुखणे ह्या वाक्प्रचाराचा अर्थ कोणता?
Answer (Detailed Solution Below)
वाक्प्रचार Question 2 Detailed Solution
उत्तर - पोटात दुखणे ह्या वाक्प्रचाराचा अर्थ असूया वाटणे हा होतो.
वाक्यात उपयोग - आपल्या मित्राने घेतलेली नवीन गाडी बघून सुरेशच्या पोटात दुखू लागले.
वाक्प्रचार - मूळ अर्थापेक्षा भिन्न अशा विशिष्ठ अर्थाने रूढ झालेल्या शब्दसमूहाला वाक्प्रचार असे म्हणतात.
Additional Informationवेदना होणे म्हणजे दुःखदायक जाणीव होणे होय.
खेद वाटणे म्हणजे वाईट वाटणे होय.
अंगाचा तिळपापड होणे म्हणजे राग येणे होय.
वाक्प्रचार Question 3:
चुकीच्या पर्याय निवडा.
Answer (Detailed Solution Below)
वाक्प्रचार Question 3 Detailed Solution
वाक्प्रचार : वाक्प्रचार हा शब्दांचा समूह असतो. वाक्प्रचार हा कोणत्याही वाक्यात जसाच्या तसा वापरला जातो. वाक्प्रचाराचा शेवट हा नेहमी क्रियापदाने होत असतो.
वरील दिलेल्या पर्यायांमध्ये खडे फोडणे - कष्ट करणे हा चुकीचा पर्याय आहे.
खडे फोडणे म्हणजेच दोष देणे. खापर फोडणे, एखाद्यावर निष्कारण ठपका ठेवणे असा होतो.
अशा प्रकारे वरील खडे फोडणे- कष्ट करणे हा चुकीचा पर्याय आहे.
वाक्प्रचार Question 4:
'एखाद्या गोष्टीशी आपला संबंध न दाखविणे' या अर्थाचे वाक्प्रचार कोणते ?
(a) कानी कपाळी रडणे
(b) कानात बोटे घालणे
(c) कानाला खडा लावणे
(d) कानावर हात ठेवणे
Answer (Detailed Solution Below)
वाक्प्रचार Question 4 Detailed Solution
उत्तर- केवळ (b) आणि (d) बरोबर
वाक्प्रचार- वाक्प्रचार हा शब्दांचा समूह असतो. वाक्प्रचार हा कोणत्याही वाक्यात जसाच्या तसा वापरला जातो. वाक्प्रचाराचा शेवट हा नेहमी क्रियापदाने होत असतो.
'एखाद्या गोष्टीशी आपला संबंध न दाखविणे' या अर्थाचे वाक्प्रचार (b) कानात बोटे घालणे आणि (d) कानावर हात ठेवणे हे होतात.
वाक्प्रचार Question 5:
'गाशा गुंडाळणे' वाक्यात उपयोग करा.
Answer (Detailed Solution Below)
वाक्प्रचार Question 5 Detailed Solution
उत्तर- त्याने गाशा गुंडाळला.
वाक्प्रचार - वाक्प्रचार हा शब्दांचा समूह असतो. वाक्प्रचार हा कोणत्याही वाक्यात जसाच्या तसा वापरला जातो. वाक्प्रचाराचा शेवट हा नेहमी क्रियापदाने होत असतो.
वाक्प्रचाराचा अर्थ - गाशा गुंडाळणे म्हणजे एकाएकी निघून जाणे, एकदम पसार होणे.
उदा - श्यामने लग्नातून लवकरच गाशा गुंडाळला.
वरील दिलेल्याप्रमाणे गाशा गुंडाळणे' याचा वाक्यात वाक्यात उपयोग करताना त्याने गाशा गुंडाळला असे होते.
वाक्प्रचार Question 6:
पुढील वाक्प्रचाराचा अर्थ सांगा : जीव भांड्यात पडणे -
Answer (Detailed Solution Below)
वाक्प्रचार Question 6 Detailed Solution
उत्तर - जीव भांड्यात पडणे म्हणजे संकट टळल्यामुळे बरे वाटणे होय.
वाक्यात उपयोग - आपला मुलगा घरी सुखरूप पोहचताच आईचा जीव भांड्यात पडला.
वाक्प्रचार - मूळ अर्थापेक्षा भिन्न अशा विशिष्ठ अर्थाने रूढ झालेल्या शब्दसमूहाला वाक्प्रचार असे म्हणतात.
वाक्प्रचार Question 7:
वाक्प्रचार व त्यांचे अर्थ यांच्या जोड्या लावा.
(a) |
पाणी पडणे |
(i) |
आशा सोडणे |
(b) |
पाणी मुरणे |
(ii) |
पराभव करणे |
(c) |
पाणी पाजणे |
(iii) |
गुप्तकट शिजत असणे |
(d) |
पाणी सोडणे |
(iv) |
वाया जाणे |
Answer (Detailed Solution Below)
वाक्प्रचार Question 7 Detailed Solution
उत्तर- (a) - (iv), (b) - (iii), (c) - (ii), (d) - (i)
वाक्प्रचार - मूळ अर्थापेक्षा भिन्न अशा विशिष्ठ अर्थाने रूढ झालेल्या शब्दसमूहाला वाक्प्रचार असे म्हणतात.
वाक्प्रचार | योग्य अर्थ |
पाणी पडणे | वाया जाणे |
पाणी मुरणे | गुप्तकट शिजत असणे |
पाणी पाजणे
|
पराभव करणे |
पाणी सोडणे | आशा सोडणे |
वाक्प्रचार Question 8:
स्वातीचे पती कारगिलच्या युद्धात मृत्यू पावले. या वाक्यातील अधोरेखित शब्दसमूहासाठी खालीलपैकी योग्य वाक्प्रचार ओळखा.
Answer (Detailed Solution Below)
वाक्प्रचार Question 8 Detailed Solution
उत्तर - स्वातीचे पती कारगिलच्या युद्धात मृत्यू पावले. या वाक्यातील मृत्यू पावले या शब्दसमूहासाठी कामी येणे हा योग्य वाक्प्रचार होईल
स्पष्टीकरण:
"कामी येणे" या वाक्प्रचाराचा अर्थ "त्याग होणे किंवा मृत्यू होणे" असा होतो.
उदाहरणार्थ, "देशासाठी अनेक सैनिक कामी आले." म्हणजे "देशासाठी त्यांनी प्राणार्पण केले."
वाक्यातील "स्वातीचे पती कारगिलच्या युद्धात मृत्यू पावले." याचा अर्थ "स्वातीचे पती युद्धात कामी आले." असा होतो, त्यामुळे "कामी येणे" हा वाक्प्रचार योग्य ठरतो.
इतर पर्यायांचे अर्थ:
- दिवे लावणे – मोठे नुकसान होणे किंवा मोठी हानी होणे.
- मातीत मिसळणे – पूर्ण नष्ट होणे किंवा नामशेष होणे.
- बारा वाजणे – अत्यंत कठीण परिस्थिती येणे किंवा संकटात सापडणे.
वाक्प्रचार Question 9:
पुढील वाक्प्रचारांच्या योग्य अर्थाचा पर्याय निवडा.
खाजवून खरूज काढणे -
Answer (Detailed Solution Below)
वाक्प्रचार Question 9 Detailed Solution
खाजवून खरूज काढणे याचा अर्थ मुद्दाम कळ लावून भांडण काढणे किंवा मुद्दाम भांडण उकरून काढणे असा होतो.
वाक्यात उपयोग - रमेश नेहमी कोणत्या ना कोणत्या कारणाने आपल्या मित्रांच्यात खाजवून खरूज काढत असे.
Additional Informationवाक्प्रचार - मूळ अर्थापेक्षा भिन्न अशा विशिष्ठ अर्थाने रूढ झालेल्या शब्दसमूहाला वाक्प्रचार असे म्हणतात.
खाल्ल्या मिठाला न जागणे याचा अर्थ उपकाराची जाणीव न ठेवणे असा होतो.
वाक्प्रचार Question 10:
दगडाला पाझर फुटणे – या वाक्प्रचाराचा अर्था कोणता?
Answer (Detailed Solution Below)
वाक्प्रचार Question 10 Detailed Solution
उत्तर- निर्दय माणसाच्या अंतःकरणात दया उत्पन्न होणे
वाक्प्रचार :-
- शब्दातून व्यक्त होणाऱ्या अर्थापेक्षा भिन्न आणि विशिष्ट अर्थाने जेव्हा एखादा शब्द समूह रूढ होऊन बसतो तेव्हा त्याला वाक्प्रचार असे म्हणतात. यालाच वाक्संप्रदाय देखील म्हटले जाते.
- वाक्प्रचार हा शब्दसमूह असतो व तो वाक्यात जसाच्या तसा वापरला जातो.
- वाक्प्रचाराचे शेवटी शक्यतो क्रियापद असते आणि या क्रियापदात काळानुसार बदल देखील केले जातात.
उदाहरणार्थ :-
1) स्वर्ग दोन बोट उरणे म्हणजेच अत्यानंद होणे.
2) राईचा पर्वत करणे म्हणजेच क्षुल्लक गोष्टीला उगाचच मोठे करणे.
3) उचल बांगडी करणे म्हणजेच एखाद्याला जबरदस्तीने हटवणे अथवा हलवणे.
4) तारे तोडणे म्हणजे तारतम्य न बाळगता बडबडणे किंवा कोणताही ताळमेळ नसलेली विधाने करणे.
5) दगडाला पाझर फुटणे म्हणजेच निर्दयी माणसाच्या अंत:करणात दया उत्पन्न होणे.