खालीलपैकी कोण केंद्र-राज्य आर्थिक संबंध निर्धारित करते?

योग्य उत्तर वित्त आयोग आहे.

• भारतीय राज्यघटनेतील अनुच्छेद 280 मध्ये अर्ध-न्यायिक संस्था म्हणून वित्त आयोगाची तरतूद आहे.
• प्रत्येक पाचव्या वर्षी किंवा राष्ट्रपतींनी आवश्यक वाटल्यास त्या आधी हे नेमले जाते.
• ही केंद्र सरकार आणि प्रत्येक राज्य सरकार यांच्यातील वित्तीय संबंधांची व्याख्या करण्यासाठी तयार केले आहे.
• या आयोगाने खालील बाबींबाबत भारतीय राष्ट्रपतींना शिफारसी करणे आवश्यक आहे -
  • करांच्या निव्वळ जमेचे वितरण केंद्र आणि राज्ये यांच्यात सामायिक करावे आणि अशा रकमेच्या संबंधित समभागांच्या राज्यांमधील वाटप.
  • केंद्राने राज्यांना अनुदान-सहाय्य करावे असे तत्व.
  • राज्य वित्त आयोगाच्या शिफारशीच्या आधारे पंचायत आणि नगरपालिकांच्या संसाधनांच्या पूरकतेसाठी राज्य एकत्रित निधीसाठी आवश्यक उपाय.
  • रबळकट आर्थिक स्थितिच्या हितासाठी संदर्भित केलेली कोणतीही इतर बाब.
• वित्त आयोगात अध्यक्ष आणि इतर चार सदस्यांचा समावेश असतो ज्यांना  राष्ट्रपती नियुक्त करतात.
  • राष्ट्रपतींनी त्यांच्या आदेशानुसार निर्दिष्ट केलेल्या मुदतीसाठी ते पदावर राहतात.
  • ते पुन्हा नियुक्तीसाठी पात्र आहेत.