Question
Download Solution PDF'श्वः कार्यमद्य कुर्वीत' इत्यत्र 'अद्य' अव्ययस्याभिप्रायः-
Answer (Detailed Solution Below)
Detailed Solution
Download Solution PDFप्रश्नानुवाद - 'श्वः कार्यमद्य कुर्वीत' यहाँ 'अद्य' अव्यय का अभिप्राय है-
स्पष्टीकरण - श्वः कार्यमद्य कुर्वीत - इस सूक्ति में अद्य अव्यय का अभिप्राय अस्मिन्नेव अहनि (आज के ही दिन) है। अहन् (दिन)
उपरोक्त सूक्ति महाभारत के शान्तिपर्व में उद्धृत है, जहाँ पितामह भीष्म धर्मराज युधिष्ठिर को अनेक नीति सम्बन्धित उपदेश देते हैं। इस श्लोक में बताया गया है कि हमें किसी भी कार्य को कल पर नहीं छोड़ना चाहिए।
श्लोक -
श्वः कार्यमद्य कुर्वीत पूर्वाह्रे चापराह्रिकम्।
नहि प्रतीक्षते मृत्युः कृतमस्य न वा कृतम्।।
अर्थ - जो कार्य कल करना है, उसे आज ही करना चाहिए और जो कार्य अपराह्न (दोपहर) में किया जाना है, उसे पूर्वाह्न (प्रातःकाल) में पूरा कर ले, क्योंकि मृत्यु किसी के लिए प्रतीक्षा नहीं करती है, भले ही कार्य संपन्न कर लिया गया हो या नहीं। इस तरह श्लोक के अर्थ से स्पष्ट है कि कल करने वाले कार्य को आज ही कर लें।
इस तरह श्लोक से स्पष्ट है कि अद्य का अर्थ आज है।
अतः यहाँ अस्मिन्नेव अहनि उचित विकल्प है।
Last updated on Jul 17, 2025
-> The latest RPSC Senior Teacher Notification 2025 notification has been released on 17th July 2025
-> A total of 6500 vacancies have been declared.
-> The applications can be submitted online between 19th August and 17th September 2025.
-> The written examination for RPSC Senior Teacher Grade 2 Recruitment (Secondary Ed. Dept.) will be communicated soon.
->The subjects for which the vacancies have been released are: Hindi, English, Sanskrit, Mathematics, Social Science, Urdu, Punjabi, Sindhi, Gujarati.